19 juli 2025
De eerste weersvooruitzichten die op de KNVWS-website op zaterdag 5 juli 2025 werden geplaatst, lieten duidelijk zien dat het weer voor de zonekijkdag allesbehalve zonnig zou verlopen. De headline luidde niet voor niets: “Valt de Zonnekijkdag in het water of valt het toch nog mee?
Het viel niet mee, zoals te lezen is in het verslag over de Zonnekijkdag 2025 met reacties van deelnemers. Hieronder volgt het weerkundig verslag dan de dag van de hand van weerman Jacob Kuiper.
Golven
Weerkaarten KNMI Zonnekijkdag 6 juli om 0.800 en 20.00 MEZT
Aanjager van het geheel was een lagedrukgebied boven de Noordzee en Zuid-Noorwegen, dat slechts langzaam oostwaarts bewoog. Op de weerkaart van zondagochtend 0600 UTC zien we een koufront dat reikt van de Oostzee via onze omgeving tot in de Golf van Biskaje. In dat front zijn twee golfvormige storingen te vinden: één boven Denemarken en eentje bij het Nauw van Calais. Deze laatste golf (aangegeven met A) bereikte in de loop van de ochtend het zuidwesten van het land om in de avond het noordoosten te verlaten. Bij deze golf is extra bewolking en intensivering van de neerslag te verwachten
Op de satellietfoto’s zien we de witte wolkenmassa van de frontale golf geleidelijk over het
land schuiven. In het noorden waren er in de ochtend nog wat opklaringen met kortdurende
momenten, dat de zon nog te zien was. Elders trok de hemel steeds verder dicht en begon
het regengebied vanuit het zuidwesten een steeds groter deel van het land te bedekken.
Op het radarbeeld van 13.15 uur (MEZT) zien we ook, dat de temperatuur in de regen in
Zuidoost-Nederland nog amper 15 graden haalt. In het noordoosten was het, voordat de
regen daar inzette, nog ruim 23 graden!
De webcambeelden van heelhollandkijkt.nl laten goed zien hoe de wolkensituatie er op diverse momenten in ons land voor stond.
Aan de achterzijde (westkant) van de golf werd de atmosfeer geleidelijk onstabieler op nadering van enkele troggen (de blauwe lijnen op weerkaart 1800 UTC). De onstabiliteit vertaalde zich ’s middags meteen in de vorming van enkele fikse buien, soms met onweer. Tegelijkertijd brak aan de westkust de bewolking, waardoor daar de zon toch nog een tijdje te zien was.
Deze zonnekijkdag werd qua zonneschijnduur de somberste van de reeks zonnekijkdagen, die in 2019 begon.
Het regengebied en de buien die over het land trokken, leverden forse neerslaghoeveelheden op. In het noordwesten merkte men het minst van de neerslag. Daar viel uit het wolkendek praktisch geen druppel. In een brede strook van Zuidwest- naar Noordoost-Nederland liepen de neerslaghoeveelheden op tot gemiddeld 20 à 30 millimeter. Op sommige plaatsen werd zelfs meer dan 40 millimeter afgetapt. Het neerslagoverzicht van weerplaza.nl laat mooi zien hoe de hemelsluizen werden geopend.
Al
Al met al een dag die voor het kijken naar de zon zeer matig uitpakte, maar voor de agrarische sector op veel plaatsen met gejuich werd begroet. De droogte van de laatste tijd werd nu enigszins gecompenseerd.
Leer meer over het weer
Zoals Zonnekijkdagcoördinator Martien Jacobs al meldde, is dit evenement altijd zeer weergevoelig. Anticiperen op tegenvallend weer is echter goed mogelijk. Binnen de KNVWS-lidorganisaties is de Vereniging voor Weerkunde en Klimatologie (VWK) dé plek waar met veel enthousiasme vele facetten van weer en klimaat naar het publiek worden uitgedragen. Een flink aantal VWK-leden is bereid om juist tijdens dit soort KNVWS-activiteiten hun kennis te delen. Op eerdere zonnekijkdagen verzorgden VWK-ers weer- en klimaatpresentaties op meerdere locaties. Een zonnekijkdag organiseren hoeft dus zeker geen debacle te worden, wanneer u een gevarieerd weer- en sterrenkundig programma biedt. Communiceer dat ook duidelijk en vroegtijdig naar het publiek. De term ‘slecht’ weer hoeft dan zeker niet te betekenen dat alle festiviteiten worden afgelast. Integendeel: het kan zelfs een extra stimulans zijn wanneer bezoekers weten, dat ze getrakteerd worden op een interessante weerkundige presentatie.
Is de zonnekijkdag 2025 in het water gevallen….? Voor de deelnemers die goed op het weer inspeelden zeker niet! Op naar de volgende Weer- en Zonnekijkdag.
Jacob Kuiper